Reportage Live Talk Onbespreekbaar met Fien Germijns (i.s.m. BeMSA Leuven)
“Van heel de wereld ben ik de strengste voor mijzelf”, radio- en televisiepersoonlijkheid Fien Germijns had nog geen tien minuten de microfoon vast toen ze de o zo herkenbare zin uitsprak. Afgelopen donderdag mocht Leuven het duo van Onbespreekbaar ontvangen en ik was erbij. Niet als eregast weliswaar, die rol was weggelegd voor de enthousiaste Fien Germijns.
De Leuvense Pieter De Somer Aula: niet de plaats waar ik doorgaans op donderdagavond vertoef. Of überhaupt ooit vertoef. Maar voor de Live Talk van podcastmakers Jef Willem en Nicolas Overmeire mag het al eens wat meer zijn. Onbespreekbaar organiseerde het evenement in samenwerking met BeMSA Leuven, een organisatie van studenten geneeskunde en (bio-)medische wetenschappen. Een hartverwarmende avond in nog mooier gezelschap, en dan heb ik het niet enkel over de sprekers van het evenement. Praten werkt zo bevrijdend en luisteren zo verbindend, dat mocht ik wederom aan den lijve ondervinden.
Deel 1: Mentaal onderhoud
Met humor en bakken authenticiteit wist Fien de zaal helemaal in te pakken. Openlijk heeft ze gepraat over de kracht die ze put uit de gesprekken met haar therapeut. “Net zoals met uwen auto, moet je zelf ook regelmatig op onderhoud”, stelde ze overtuigd. Germijns is erg gelukkig in wat ze doet, maar haar bekendheid heeft ook een gigantisch zelfbewustzijn en gevoel van eindeloze verwachtingen met zich meegebracht.
Wat me opviel aan het gesprek tussen de mannen van Onbespreekbaar en Fien, was hoe we doorgaans als mens geneigd zijn om zo weinig mogelijk op te scheppen over onszelf. Niet altijd even bewust, maar ik merk het ook bij veel van mijn leeftijdsgenoten. Ook bij Fien, die zichzelf al snel heeft geportretteerd als “een slechte adviesgever”. De 29-jarige Antwerpse bleek er nochtans verdomd goed in te zijn donderdag.
Deel 2: Energievreters
Na een korte pauze namen Jef en Nicolas het over en hadden ze het over maatschappelijke druk en prestatiedruk. Mijn quarterlife-bel sloeg uiteraard overuren op dat moment, want blijven gaan en blijven presteren blijkt vandaag de dag een evidentie, zeker ook voor quarterlifers. Die maatschappelijke verwachtingen – of ze nu in je twintiger jaren zijn of niet – zijn absolute energievreters, volgens Jef. “Er zijn zodanig veel keuzes die we moeten maken, dat ons dat misschien juist beperkt”, ging hij verder.
Nicolas benadrukte daarbij het belang van onszelf meer geduld te leren schenken. En eerlijk? Ook dat is heel herkenbaar. Ik was zelf al heel die dag druk in de weer en opgejaagd, want dat is wat de maatschappij verwacht, right? Om nog maar te zwijgen
over wat ik van mijzelf verwacht. Mijn dagen zijn pas geslaagd als ik me ‘nuttig’ voel, waarbij de lat met de jaren steeds hoger komt te liggen.
Nabespreking mag niet ontbreken
Lezingen, podcasts, boeken … over mentale gezondheid: het klinkt allemaal zo logisch en vanzelfsprekend. Praat erover! Zie jezelf graag! Wees mild voor jezelf! En mijn persoonlijke favoriet: Alles komt goed! Wanneer je diep zit, is het vaak het laatste wat je wil horen van je naasten, je therapeut of dokter. Maar het is zo belangrijk om een vangnet te hebben, om te ventileren en vooral om gehoord te worden.
En dat doen ze goed, het Onbespreekbaar-duo. Met een open en oordeelvrije blik trachten ze taboes te doorbreken. Een avond vrijhouden om te luisteren naar en te praten over mentale gezondheid, is iets waar ik jarenlang geen tijd voor had vrijgemaakt. Maar het loont, of het nu in een aula is of op café.
De woorden van de Live Talk kwamen binnen, maar de woorden van mijn vriendin Emma (mijn plus one voor de avond) dubbel zo hard. Fien Germijns had het omschreven als relaties van “geven en nemen”. Elkaar de ruimte geven om eens te ventileren zonder zelfoordeel; dat is niet onbespreekbaar, maar onmisbaar.
“Als psycholoog geen monopolie op geestelijke gezondheid”
Het is een interessant gegeven, zonder (psychologische) vooropleiding een platform oprichten om het te hebben over mentale gezondheid. Van podcasts tot lezingen, praten over mentale gezondheid lijkt toegankelijker te zijn geworden voor velen. “Ruwweg 15 jaar geleden was er nog een enorm stigma rond geestelijke gezondheid en het zoeken van hulp, daarin is er gelukkig heel wat vooruitgang geboekt, mede door de komst van dergelijke podcasts”, aldus Tom Van Daele.
Tom Van Daele is klinisch psycholoog en coördinator van de onderzoekslijn Psychologie en technologie aan de Thomas More-hogeschool. Verder is Van Daele ook een research fellow aan KU Leuven en een visiting scholar aan Queen’s University Belfast. Zijn praktijk- en beleidsgericht onderzoek focust op de toegevoegde waarde van technologie voor de geestelijke gezondheidszorg.  © Expertendatabank https://thomasmore.be/nl/expert/tom-van-daele-coordinator-onderzoekslijn |
Op de persoonlijke website van Tom is er ook een lijst te vinden van podcasts over mentale gezondheid, “die dringend eens aangevuld moet worden”, lacht hij. Persoonlijk juicht hij de podcast evolutie vooral toe en ziet hij ook hoe het mensen (online) verbindt. “Dergelijke vormen van laagdrempelige hulp kunnen potentieel problemen op lange termijn helpen voorkomen”, verklaart hij. “Want als psycholoog hebben wij ook geen monopolie op geestelijke gezondheid.”
“Maar ook podcasts kunnen baat hebben bij een spreekwoordelijke critical friend”, klinkt het bij Tom. “Gevoelige topics zoals zelfmoordpogingen zijn erg beklijvend, de insteek daarom aftoetsen bij iemand met kennis van zaken, kan beginnersfouten voorkomen.”
Podcasts, al dan niet over mentale gezondheid, zijn zeker bij 25-34 jarigen populair. Die leeftijdsgroep heeft met 42% het hoogste percentage van actieve podcastluisteraars in 2023. Dat blijkt uit het nieuwe jaarrapport van imec, de Digimeter 2023. Daarin wordt onder meer het mediagebruik in Vlaanderen onder de loep genomen. Podcasts schijnen niet langer een nicheproduct te zijn volgens de Digimeter.
Podcasts, een goed platform dus om quarterlifers te bereiken. Misschien de volgende stap in ons blogverhaal?
Comments